Nasze Gimnazjum - to My!

1 Marca – Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych.

Żołnierze wyklęci byli to żołnierze podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego, stawiający opór zbrojny próbie sowietyzacji Polski i podporządkowania jej ZSRR w latach 1944-1963. Stanowiła ich grupa ponad 300 tysięcy osób. Większość żołnierzy i wszyscy dowódcy niepodległościowego antykomunistycznego podziemia zaczynali służbę w latach1939 – 1940. Dla nich wojna trwała często ok. dziesięciu lat i nie skończyła się w maju 1945 r. Ci ludzie walczyli do przełomu lat 40. i 50. Wielu z nich zginęło lub zostało zamordowanych, praktycznie zaś wszyscy ocaleni przeszli przez tortury i wiezienia komunistyczne.
Warto wiedzieć, że Armia Czerwona, wkraczająca na nasze ziemie w styczniu 1944 r. nie niosła Polsce wolności ani pokoju. Po początkowym współdziałaniu z oddziałami Armii Krajowej przeciwko Niemcom, NKWD przystępowało do aresztowań oficerów; zwykłych żołnierzy siłą wcielano do wojsk Berlinga. Eksterminowano przede wszystkim inteligencję, aby jak najbardziej osłabić żywioł polski.
Jedyną szansą na odzyskanie niepodległości były grupy konspiracyjne, które trwały na straży niepodległości.

Ostatni rozkaz dowódcy Armii Krajowej, wydany 19 stycznia 1945 r. rozwiązywał siły zbrojne w okupowanym częściowo przez Niemców, częściowo przez Sowietów kraju i dawał żołnierzom wolną rękę. Gen. Leopold Okulicki “Niedźwiadek” nakazywał dalsze działania w obronie niepodległości i ludności, jednak zwalniał z przysięgi wojskowej. Interpretacja należała już do podwładnych i ich dowódców. Powszechne pojawienie się w przestrzeni publicznej sformułowania “Żołnierze Wyklęci” może być dla wielu osób dziwne, a dla tych, którzy nigdy nie mieli z nim do czynienia być może nawet irytujące biorąc pod uwagę intensywność przekazu. Należy do takiej postawy podejść z troską i zrozumieniem, bowiem przez kilkadziesiąt lat sprawa powojennego zbrojnego podziemia antykomunistycznego była przez władze tuszowana.

Proces przywracania ich publicznej pamięci oficjalnie rozpoczął Lech Wałęsa nadając w 1995 r. Order Orła Białego Stefanowi Korbońskiemu, jednego z przywódców podziemia w jego pierwszych miesiącach. Najwyższe odznaczenia państwowe nadał im także pośmiertnie Lech Kaczyński.

Od 2011 r. obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Jego data, wyznaczona na 1. marca, upamiętnia wyrok śmierci, wykonany tego dnia w 1951 r. na kierownictwie IV Komendy WiN.

Ofiary zbrodni komunistycznych dokonywanych w pierwszych latach po II wojnie światowej wciąż czekają na upamiętnienie. Ich rodziny wielokrotnie z pogardą pozbawiane były informacji o losie najbliższych, oczekując ich wypuszczenia przy kolejnych przeprowadzanych amnestiach. Tysiące członków rodzin żołnierzy podziemia nigdy się ich nie doczekało, nie otrzymując nawet informacji o dacie śmierci czy miejscu pochówku. Mimo konspiracyjnych działań, m.in. grabarzy warszawskich cmentarzy, którzy potajemnie spisywali daty i miejsca grzebania ciał, wciąż nie udało się odnaleźć wszystkich. Poszukiwania prowadzone m.in. na osławionej “Łączce” na Powązkach przynoszą spodziewane efekty dzięki wykorzystywaniu technologii porównawczej identyfikacji DNA. Są one jednak utrudnione, bowiem w kolejnych powojennych latach nad grobami członków ruchu oporu grzebano często w okazałych sarkofagach luminarzy nowej władzy. Ekshumacja takich warstwowych grobów bez zgody jednej z rodzin, była jeszcze do ubiegłego roku niemożliwa prawnie.