Fragmenty kazań, przemówień i listów.

Opracowała mgr Barbara Świżewska
nauczyciel języka polskiego
w Gimnazjum nr 1
z Jaworzyny Śląskiej

• Polska ma różne skarby ukryte w ziemi, posiada ogromne bogactwa naturalne. [...] Jednakże najważniejszą sprawą, największym naszym bogactwem są dzieci i młodzież. To jest budowa ,,Polski przyszłego wieku''. Nie mówimy ,,innej'' , ,,drugiej'' Polski, bo Polska jest jedna, ale ,,Polski przyszłego wieku (...)''
  
  ( z przemówienia w czasie Mszy św. pogrzebowej za śp. abpa A. Baraniaka Poznań 18 sierpnia 1977 r.)

• Szkoła musi być narodowa! Szkoła musi dać dzieciom i młodzieży miłość do Ojczyzny, do kultury domowej, rodzinnej i narodowej. I musi wychować je w tym duchu. Szkoła nie jest instytucją autonomiczną i nadrzędną nad Narodem. Wyrasta z potrzeby Narodu, z jego ducha. I musi liczyć się z Narodem, z jego wymaganiami, z jego kulturą i obyczajnością.
  
  (z przemówienia w uroczystość Wniebowzięcia Matki Bożej Częstochowa 15 sierpnia 1977)

• Prawdziwa wiedza musi łączyć się z chrześcijańską dobrocią, w służbie człowiekowi. Dziać się tak musi szczególnie dziś, gdy po wielu doświadczeniach wiemy, że największą wartością na świecie był, jest i pozostanie człowiek, istota rozumna, miłująca, a więc wolna!
  
  ( z przemówienia 400-lecie Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie podczas uroczystej Mszy św. w warszawskiej bazylice archikatedralnej Warszawa 29 listopada 1978 r.)

• Szkoła ma współdziałać z rodziną, pomagać jej i tak pracować, jak tego wymaga nasze środowisko religijne, chrześcijańskie, katolickie. Nie może nastawiać przeciwko religii, Kościołowi, przeciwko obyczajom chrześcijańskim. Nie może prowadzić własnego programu, musi realizować program wychowania narodowego. A w Polsce wychowanie narodowe oznacza wychowanie chrześcijańskie!
  
  ( z przemówienia na Skałce podczas uroczystości ku czci św. Stanisława Kraków 11 maja 1980 r. )

• Przypominamy prawa człowieka: prawo do bytu i życia, prawo do Boga, prawo do prawdy, prawo do miłości. - Przypominamy prawa rodziny: prawo do wolności, wyboru stanu, powołania, prawo do pokoju domowego, prawo do własności, prawo do wychowywania dzieci i do wyboru szkoły. - Przypominamy prawa narodu: prawo do wolności Ojczyzny, do wierności Ojczyźnie, do miejsca w Ojczyźnie, do dziejów, języka, kultury. - Wreszcie synteza i moc obronna tych praw - Kościół, który ugruntował kulturę europejską opartą o zachowanie tych praw wziętych z Chrystusa. Kościół ma prawo do głoszenia Ewangelii przez ambonę, prasę, książkę; Kościół ma prawo do wolności wychowywania i do szkoły katolickiej! (...) Obrona tych praw to droga do pokoju wewnętrznego. Kto broni tych praw, oddaje przysługę ładowi i pomyślności społecznej."
  
  (Kazanie Prymasa Polski w Częstochowie, 15 sierpień 1952 roku.)

• Bez rodziny nie ma narodu, tak jak bez narodu trudno sobie wyobrazić zdrowe, porządne państwo. W rodzinie rodzi się naród i wychowuje się poczucie ładu społecznego. Ale wszystkie rodziny tworzą rodzinę rodzin - NARÓD. U podstaw naszego życia społecznego, narodowego i państwowego musi więc leżeć poczucie rodzinności i odpowiedzialności. A życia rodzinnego nie można wypracować bez chrześcijańskiej miłości Boga i ludzi.
  
  ( z przemówienia w uroczystość MB Królowej Polski Częstochowa 3 czerwca 1978 )

• Cóż z tego, że będziemy mieli wiele pracowitych matek, jeżeli nie będziemy mieli wychowawczyń dla naszych dzieci? A przecież największą wartością Narodu jest właśnie rodzina. I pierwszą wartością w Narodzie jest człowiek. Dlatego wychowywanie człowieka jest pierwszą i najszczytniejszą powinnością rodziców.
  
  ( z przemówienia na 800- lecie istnienia OO Cystersów Wąchock 7 października 1979 )

• Rzetelność za rzetelność, uczciwość za uczciwość, wartość za wartość - to wymiana sprawiedliwości, która też musi rządzić się zasadami moralności chrześcijańskiej oraz zwykłej uczciwości życia i współżycia. To my - na każdym odcinku życia - musimy rządzić się sprawiedliwością. Tylko to daje nam prawo do wymagania miłości i sprawiedliwości wobec nas.
  
  ( z listu na XXXIII Tydzień Miłosierdzia Warszawa sierpień 1977 )

• Prawda - żyć w prawdzie, stanąć w całej prawdzie, prowadzić życie w prawdzie, aby nic nie było w nim zafałszowanego - to wielki trud całego życia! Z prawdą łączy się męstwo. Człowiek dopiero wtedy jest mężny w życiu, gdy wie, że walczy o prawdę. Polacy są narodem wrażliwym. [...] Polacy są wrażliwi nie tylko na siebie, ale także na swoje rodziny, na dziatwę i młodzież, na ład i porządek w Ojczyźnie, na sprawiedliwość - pomimo wielu przykładów nieprawości. Wrażliwość kształtuje naszą kulturę rodzimą i nadaje szczególne oblicze Narodowi chrześcijańskiemu.
  
  ( z przemówienia w uroczystość 900- lecia śmierci św. Stanisława biskupa i męczennika Szczepanów 19 czerwca 1978 )

• Wiele mamy do przekazania przyszłym pokoleniom, ale to co jest najdonioślejsze, to czystość duchowa naszego Narodu, który ma prawo do własnej, rodzimej, niezależnej kultury, do własnego języka nie zniekształconego i nie przybrudzonego przez naloty śmieci. Musimy mieć ambicję, bo nie jesteśmy narodem śmieci. Naród, który nie wierzy w wielkość i nie chce ludzi wielkich, kończy się. Trzeba wierzyć w swą wielkość i pragnąć jej. To nie zarozumiałość. Wielkość wiąże się z prawdą, a prawda stoi u ołtarzy.
  
  ( z przemówienia na zakończenie Trzeciego Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej Warszawa 30 kwietnia 1977 )

• Pamiętajmy, zawsze gdy zwyciężamy, to po to, by służyć, a nie po to, by nam służono.
  
  ( z przemówienia do przedstawicieli NSZZ ,,Solidarność" Warszawa 10 listopada 1980 )

• W każdym człowieku, w każdej rodzinie, w każdym dziale pracy, w życiu Narodu i Państwa, musi się obudzić sumienie osobiste, sumienie społeczne, sumienie zawodowe, sumienie gospodarcze, sumienie narodowe, sumienie polityczne. Nikt nie jest wolny od obowiązków dla pomyślności Ojczyzny, którą budujemy ku przyszłości.
  
  ( z przemówienia podczas poświęcenia kamienia węgielnego pod budujący się kościół Ołtarzew 2 października 1980 )

• Polsce potrzebny jest każdy człowiek - od noworodka w kołysce do starca na rencie.
  
  ( z przemówienia przy odsłonięciu tablicy ku czci Stefana Starzyńskiego Warszawa 1 marca 1980 )

• A co będzie z kulturą ojczystą, rodzimą, jeżeli nasza młodzież prawie nic nie będzie wiedziała o historii literatury polskiej, o dziejach kultury narodowej, o zmaganiach się Narodu o lepsze i wyższe cele, jeżeli nie będzie umiała docenić dorobku własnego Narodu? Naród, który ma zmysł rzeczywistości, docenia sens życia, istnienia, rozwoju, wolności myśli i słowa, wolności działania; Naród, któremu jako ślady dziejowe pozostały rany po łańcuchach i okowach - ten Naród rozumie głębokie znaczenie i wielką potrzebę istnienia Kościoła. Praca jest błogosławieństwem, a nie przekleństwem. Pracujcie nie tylko nad udoskonaleniem materii, ale i nad udoskonaleniem człowieka. Zwyciężajcie nie tyle innych, ile i samych siebie.
  
  ( z przemówienia podczas kanonicznej wizytacji w parafii św. Stanisława Kostki Warszawa 21 września 1979 )

• Łatwizna życiowa jest największym wrogiem współczesnej Polski. Nie tylko niekompetencje, ale i nieuczciwość ludzi kompetentnych, wykształconych, znających swoje zadania, nawet dobrze uposażonych może doprowadzić do straszliwej katastrofy naszej Ojczyzny.
  
  ( z przemówienia podczas Mszy św. na inauguracji roku akademickiego na KUL-u Lublin 21 października 1979 )

• Kultura narodowa jest jakby biciem serca polskiego, które chce być sercem miłującym i wierzącym.
  
  ( z przemówienia podczas poświęcenia kamienia węgielnego pod nowy kościół Warszawa 27 maja 1978 )

• Ziemia ojczysta to język, mowa, literatura, sztuka, kultura twórcza, kultura obyczajowa, kultura religijna. To jest ziemia. Piękną i zaszczytną rzeczą jest umrzeć za Ojczyznę. Jednakże trudniej jest niekiedy żyć dla Ojczyzny. Oto wskazania i dla nas - wytrwać, żyć dla Ojczyzny, nabrać zaufania do niej i gotowości oddania jej wszystkiego z siebie. To jest najważniejszy nasz obowiązek wobec Ojczyzny.
  
  ( z przemówienia w uroczystość Objawienia Pańskiego Warszawa 6 stycznia 1981 )

• Słyniemy z tego, że jesteśmy patriotami. To prawda. Ale może za wiele wymagań stawiamy Ojczyźnie, Narodowi, a za mało sobie!
  
  ( z przemówienia na Jasnej Górze w uroczystość Wniebowzięcia Matki Bożej Częstochowa 15 sierpnia 1977 )

• Nie ma takich sytuacji, z których Naród nie umiałby się wydobyć.
  
  ( z przemówienia w kościele św. Anny na zakończenie rekolekcji pisarzy i literatów Warszawa 28 marca 1981 )

• Naród polski zdolny jest znieść najbardziej bolesne doświadczenia i osobiste zagrożenie, byle tylko trwać. Człowiek jest największym bogactwem w społeczeństwie.
  
  ( z przemówienia w archikatedrze św. Jana Chrzciciela w uroczystość Objawienia Pańskiego Warszawa 6 stycznia 1980 )

• Kocham Ojczyznę więcej od własnego serca i wszystko co czynię dla Kościoła, czynię dla niej.
  
  ( na kilka tygodni przed uwięzieniem)